Vaters Mantel - Reinhard Mey

Er sitzt auf dem Küchentisch im Schneidersitz

In der kleinen Küche, verstreut um ihn liegen

Kreide, Stoffbahnen, Schnipsel und Garn,

Er summt vor sich hin und seine Hände fliegen.

Sie führen Nadel und Faden geschickt,

Pfeilschnell und wohlbedacht durch das Gewebe,

Hebt die Hand, hält inne, hält Nadel und Garn

Für einen prüfenden Blick in der Schwebe.

Die Kinder kennen das Bild nur zu gut,

Das Zuschneiden, Auftrennen, Nähen und Messen,

Sie woll’n, dass der Tisch wieder ihnen gehört

Für die kurze Zeit vor dem Abendessen.

Und sie fragen die Mutter, was näht er denn grad',

Und die Mutter flüstert, fast als wär's ein Verrat:

Vaters Mantel

Er näht ihn aus schweren kostbaren Tuch,

Er näht ihn für immer, er näht ihn mit Liebe.

Das hat er gelernt, als er vierzehn war,

Und noch immer spürt er die Rohrstockhiebe,

Wenn der Meister in blinden Zorn geriet,

Weil ein Muster sich nicht in ein Muster fügte,

Unsichtbar, nur einen Fadenbreit,

Und das kleinste hen mit Schlägen rügte.

Vom ersten Tageslicht bis in die Nacht,

Und keinen Feiertag gab’s bei dem Schinder.

Zu fünft waren sie und sie nähten für ihn,

Zu fünft und sie waren noch allesamt Kinder.

Die Nähstube kalt und der Lohn jämmerlich.

Aber diesen Mantel, den näht er für sich!

Vaters Mantel

Zu Haus acht Geschwister in karger Zeit,

Er bringt sie durch mit dem Geschick seiner Hände,

Näht, bügelt, wäscht für sie und er füllt

Ihre Teller, wenn’s eng wird zum Monatsende.

Er heftet den Kragen an das Revers,

Um das Fischgrätmuster genau anzusetzen,

Näht das seidige Futter ein und er sieht

Sich heimkehren aus dem Krieg in einem Fetzen.

Sieht sich im gottverlassenen Unterstand

Noch für all die andern armen Teufel nähen,

Fußlappen aus Fahnen und Uniform,

Auf denen sie dann in Gefangenschaft gehen.

Den Krümel Tabak teilt er brüderlich,

Aber diesen Mantel, den näht er für sich!

Vaters Mantel

Er hat ihn betrachtet mit stillem Stolz:

Die Stulpen am Ärmel, der aufrechte Kragen,

Die Knöpfe, die Patten, die schnurgrade Naht,

Im Dorf hat noch keiner so einen getragen.

Er näht für die Frau und die Kinder jetzt

Hosen und Rock, macht Neues aus alten Dingen,

Macht Mützen und näht Kleider für das Dorf

Aus den Stoffresten, die ihm die Leute bringen.

Sie kommen gern auf einen kleinen Schwatz

Herein, wenn sie das fertige Stück abholen,

Sie loben die Arbeit, zahlen den Lohn,

Und durch die Küchentür blicken sie verstohlen

Auf den Flur: Da hängt er fein säuberlich

Auf dem Bügel, ein Meisterstück Stich für Stich!

Vaters Mantel

Ich sehe ihn vor mir im Schneidersitz,

Um ihn verstreut Schnipsel und Stoffreste,

Das Maßband ausgerollt um seinen Hals,

Bunte Fäden wie Orden auf seiner Weste.

Er hat mir den Mantel geschenkt, als er

Ihm groß geworden war in späten Jahren,

Er hat mich geadelt mit dem Geschenk

Und dem Vertrau’n, ihn in Ehren zu bewahren.

Das gute Tuch, neu wie am ersten Tag,

Die Stulpen, die Ärmel, der aufrechte Kragen!

Ich trag ihn und trag die Erinnerung

An den Schneider an ganz besonderen Tagen,

Mit Freude, aufrecht und feierlich,

Ich bin mir bewusst, heut trage ich

Vaters Mantel.

Hij zit in kleermakerszit op de keukentafel

In de kleine keuken, verspreid om hem heen

Krijt, lapjes stof, snippers en draad,

Hij neuriet in zichzelf en zijn handen vliegen.

Ze hanteren vakkundig naald en draad,

Snel als een pijl en weloverwogen door het weefsel,

Hand opsteken, pauzeren, naald en draad vasthouden

Voor een kritische blik in de balans.

De kinderen kennen de foto maar al te goed,

Knippen, scheuren, naaien en meten

Ze willen dat de tafel weer van hen is

Voor de korte tijd voor het avondeten.

En ze vragen de moeder, wat is hij nu aan het naaien?

En de moeder fluistert, bijna alsof het verraad is:

vaders jas

Hij naait hem van zware kostbare stof,

Hij naait het voor altijd, hij naait het met liefde.

Hij leerde dat toen hij veertien was

En hij voelt nog steeds de stokslagen,

Toen de meester in blinde woede viel,

Omdat een patroon niet in een patroon paste

Onzichtbaar, slechts een draad breed,

En de kleinste kip berispt met stoten.

Van het eerste licht tot de nacht,

En er was geen vakantie bij de flayer.

Het waren er vijf en ze naaiden voor hem,

Het waren er vijf en het waren allemaal kinderen.

De naaikamer is koud en de lonen miserabel.

Maar deze jas naait hij voor zichzelf!

vaders jas

Thuis acht broers en zussen in slechte tijden,

Hij brengt ze door met de vaardigheid van zijn handen,

Naait, strijkt, wast voor haar en hij vult

Je borden als het krap wordt aan het eind van de maand.

Hij speldde de kraag aan de revers,

Om het visgraatpatroon precies aan te brengen,

Naai de zijdezachte voering erin en hij ziet

In een mum van tijd thuiskomen uit de oorlog.

Ziet zichzelf in de godvergeten dugout

Nog steeds aan het naaien voor alle andere arme duivels

voetdoeken gemaakt van vlaggen en uniformen,

Waarop ze vervolgens in gevangenschap gaan.

Broederlijk deelt hij de kruimel van tabak,

Maar deze jas naait hij voor zichzelf!

vaders jas

Hij keek hem met stille trots aan:

De kaphandschoenen op de mouwen, de opstaande kraag,

De knopen, de flappen, de rechte naden,

Niemand in het dorp heeft er ooit zo'n gedragen.

Hij naait nu voor de vrouw en kinderen

broek en rok, van oude dingen nieuwe dingen maken,

Hoeden maken en kleding naaien voor het dorp

Van de lapjes stof die mensen hem brengen.

Ze komen graag voor een praatje

Kom binnen wanneer ze het voltooide stuk ophalen

Ze prijzen het werk, betalen het loon,

En ze gluren stiekem door de keukendeur

In de gang: daar hangt hij netjes

Op de hanger, steek voor steek een meesterwerk!

vaders jas

Ik zie hem in kleermakerszit

Snippers en lapjes stof lagen om hem heen,

Het meetlint rolde om zijn nek,

Kleurrijke draden als medailles op zijn vest.

Hij gaf me de jas toen hij

was opgegroeid in zijn late jaren,

Hij veredelde me met het geschenk

En het vertrouwen om het in ere te houden.

Het goede kleed, nieuw als op de eerste dag,

De manchetten, de mouwen, de opstaande kraag!

Ik draag het en draag het geheugen

Naar de kleermaker op zeer speciale dagen,

Met vreugde, oprecht en plechtig,

Ik ben me bewust, vandaag draag ik

vaders jas.